Wat is stress?

01 juni 2015

Wat is Stress? Iedereen heeft er wel eens last van. Sterker nog: het is het laatste jaar explosief toegenomen. Vorig jaar hadden we 4,6 miljoen verzuimdagen (op 1,1 miljoen mensen Bron Arbonet), waar 10% te maken had met stress. Dit is 9 keer zo veel als in 2009. Wat is stress? Hoe ontstaat het? Wie zijn er bevattelijk voor?

Wat is stress?

Stress is spanning of druk. Oorspronkelijk is het een term uit de bouw. Stress = de kracht die wordt uitgeoefend op een voorwerp. Is stress eigenlijk schadelijk? Dit hangt van een aantal factoren af: hoeveel belasting kan iemand iets of iemand aan? Is er continue belasting of met tussenpozen? Wordt de stress veroorzaakt door te veel of juist te weinig doen? Wordt de stress door jezelf of door zaken buiten jezelf veroorzaakt? Wat voor type karakter heb je om met stress om te gaan?

Gezonde stress?

Stress wordt bijna altijd gekoppeld aan het ervaren van ongezonde druk: een teveel aan spanning. Maar stress is niet altijd ongezond. Stress is namelijk een natuurlijke, en ook gezonde reactie van het lichaam. Stress helpt je namelijk om goed te presteren. Het maakt je alert, zorgt dat je geconcentreerd en efficiënt kunt werken. Bovendien maakt spanning het lichaam ook klaar voor actie. Op deze manier kunt je adequaat en snel reageren op bedreigende situaties.

Stress gehalte uit evenwicht

Problemen ontstaan pas wanneer de draaglast (de hoeveelheid stress) groter wordt dan de draagkracht (hoe je ermee kunt omgaan). Anders gezegd: de eisen die aan jou worden gesteld of die je aan jezelf stelt, zijn groter dan wat je aankunt. Het evenwicht tussen stress factoren (datgene dat stress veroorzaakt) en jouw mogelijkheden om die stress te voorkomen of er mee om te gaan, slaat door naar de verkeerde kant. Je raakt hierdoor uit evenwicht.

Simpel gezegd: de draaglast wordt te groot, jouw draagkracht te klein. Bij een te grote draaglast is er sprake van eisen en oorzaken buiten jezelf als persoon. Deze belastende omstandigheden kunnen heel verschillend zijn: variërend van alledaagse stress-situaties tot ingrijpende levensgebeurtenissen.

De oorzaken van stress

In 2014 wordt de stress vooral veroorzaakt door de relatie privé-werk. De werkgerelateerde stress is “maar” 3 keer zo hoog als vijf jaar geleden. Mensen hebben vooral steeds meer moeite om de zorg voor gezin te combineren met werk en men heeft steeds meer moeite om financieel de eindjes aan elkaar te knopen. Doordat in de maatschappij gekort is op psychische zorg, is het juist zaak voor werkgevers om tijdig het gesprek met de werknemers (i.s.m. een bedrijfsarts) aan te gaan. Ben je namelijk te laat dan kan stress omslaan in verzuim en dit duurt gemiddeld 4 maanden en kost rond de €20.000. Een rekensom is dus snel gemaakt.

Waarom is het belangrijk om stress te snappen?

Het is al een paar keer wetenschappelijk bewezen dat je gedachte bepaalt wat je werkelijkheid wordt. Vanuit de Kwantum Fysica is aangetoond dat je gedachten een bepaald trillingsniveau hebben, die en waarneembaar zijn en gelijksoortige gedachten aantrekken. Vrij vertaald betekent dit, dat negatieve gedachten ook negatieve situaties aantrekken en positieve gedachten dus positieve situaties genereren. Vaak wordt gedacht dat stress slecht is. Jouw gedachte over stress en hoe je handelt in stressvolle situaties, plus jouw gedachte over de fysieke werking van stress bepaalt echter de definitieve werking van stress. Zo is het algemeen bekend dat zingeving nastreven in een stressvolle baan beter is dan de stress te vermijden. Dus het is afhankelijk van jouw perceptie.

Het is zelfs zo dat piekeren en je druk maken over stress, schadelijker is dan de stress zelf. In heel veel gevallen gebeurt dit juist. Voorbereiden op stress, door te kijken hoe stress kan helpen, bereid het lichaam zelfs voor alsof je geluk gaat beleven. Mmmmm interessant. Dus hoe je denkt over stress helpt! Ook maakt stress je meer sociaal naar anderen. Bij stress komt namelijk oxytocine vrij. Hierdoor wordt je meer toegankelijk naar anderen. Ook oxytocine is een stresshormoon, dat je stimuleert om hulp te zoeken bij anderen die dicht bij je staan. Het helpt ook om je te ontspannen maar oxytocine helpt ook om je hart sterker te maken door cellen te regenereren. Jouw stress response heeft dus een automatisch mechanisme dat helpt om sterker te worden van stress en je te herstellen.

3 niveaus

Slaat de stress door dan openbaart stress zich meestal op 3 niveaus en volgt dan vaak een cyclus: lichamelijke signalen: hoofdpijn, nekpijn, pijn in de rug maar ook eet ritmestoornissen.

psychische signalen: het beïnvloedt je gemoedstoestand. Mensen die gestrest zijn kunnen prikkelbaar of cynisch worden. Stress kan ook nog gevoelens van machteloosheid, ongeluk, eenzaamheid of verveling oproepen.
gedragssignalen: door stress kun je wat sneller gedragingen vertonen, die je normaal minder tot niet vertoont: snauwen, conflicten opzoeken, somber worden, jezelf terugtrekken en afsluiten voor de wereld om je heen.
denksignalen/ gedachten: vaak hebben gestreste mensen wat meer last om een helder en realistisch beeld voor te stellen. Je piekert meer, je hebt wat meer sombere gedachten, je creativiteit wordt naar de achtergrond gedrukt, je verliest je gevoel voor humor en kunt je mogelijk niet zo goed meer concentreren.

Tips!

Een simpele tip zou dan kunnen zijn: wees wel realistisch in aanpakken van problemen maar benader dit zo veel mogelijk vanuit positief gerichte gedachten. Dit roept namelijk een andere perceptie op en leidt tot andere gevoelens die je weer uitstraalt naar je omgeving. Verwonder je over het leerproces, stimuleer jezelf en anderen, focus je op hetgeen je hebt, in plaats van hetgeen je mist. Lach meer, kijk naar wat goed gaat en hoe je jezelf nog meer kunt verbeteren en complimenteer jezelf en je omgeving. Dit heeft een directe invloed op je zenuwstelsel en je immuunsysteem. Dit is wetenschappelijk aantoonbaar bewezen. Negatieve emoties en gedachten hebben een negatieve uitwerking op jouw mentaliteit, je lichaam en uw omgeving. Dit klinkt simpel maar dat is het in een stressvolle situatie zeer zeker niet.

Welke type mensen hebben meer last van stress:

perfectionisten
strebers
mensen die veel moeten van zichzelf
mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel
mensen die goedkeuring en waardering van hun omgeving nodig hebben
de ja-zeggers
de niet assertieve mens
mensen die moeilijk hun gevoelens kunnen uiten
binnenvetters
de pessimisten

Waaraan herken jij stress?

Lichamelijk Mentaal
Slapeloosheid Concentratiestoornis
Hoofdpijn Geheugenverlies
Brandend hart Piekeren
Pijn in rug Ongegronde angsten
Maagzweer Snel huilen/driftig
Krampen· Overmatig bezorgd
Maag-darmstoornis Hekel aan werk- leefomgeving

Vind je dit interessant?

Meld je dan alvast aan voor ons volgende webinar op 20 juli 2015 van 09.30 – 10.15 uur. Via de volgende link kun je jezelf inschrijven.